نقش کاردرمانی در آرامش و تمرکز کودکان مبتلا به بیش فعالی (ADHD)

کاردرمانی در بیش ‌فعالی و نقص توجه یکی از روش ‌های موثر برای کمک به کودکان و بزرگسالان مبتلا به این اختلال است تا بتوانند با تقویت مهارت ‌های خود، بر چالش ‌های روزمره غلبه کنند. این روش درمانی از تمرین ‌های هدفمند و فعالیت ‌های جذاب استفاده می‌ کند تا تمرکز، خودکنترلی و هماهنگی جسمی و ذهنی افراد را بهبود بخشد.

کاردرمانگر با بهره‌ گیری از تکنیک‌ های مختلفی همچون تمرینات حرکتی، بهبود توجه و تمرکز، آموزش مهارت‌ های اجتماعی و مدیریت رفتار، به فرد کمک می ‌کند تا به مرور، توانایی مدیریت رفتارهای تکانشی و کاهش اضطراب را به دست آورد. این فرآیند نه تنها به فرد مبتلا کمک می‌ کند تا در تعاملات اجتماعی و وظایف روزانه عملکرد بهتری داشته باشد، بلکه به خانواده ‌ها نیز روش ‌هایی برای حمایت و هدایت بهتر فرزندانشان ارائه می ‌دهد.

اختلال کمبود توجه/بیش فعالی (ADHD) در کودکان:

اختلال کمبود توجه/بیش فعالی (ADHD) یک اختلال شایع رشدی است که بر رفتار و توانایی تمرکز کودکان تأثیر می گذارد. این اختلال با علائمی مانند بی قراری، بی حوصلگی، عدم تمرکز و رفتارهای تکانشی مشخص می شود. کاردرمانی در کودکان مبتلا به ADHD فراتر از تمرینات فیزیکی صرف است.

این متخصصان با آموزش راهبردهای جبرانی و استفاده از ابزارهای کمکی، به کودکان کمک می‌کنند تا بر موانع موجود در محیط خود غلبه کنند و به طور مستقل در فعالیت‌های مختلف زندگی، اعم از تحصیلی، اجتماعی و تفریحی، مشارکت فعال داشته باشند.

در کلینیک توانبخشی تهران ریهب ، تیم مجرب کاردرمانگران ما با صبر و حوصله و تعهدی عمیق به کودکان مبتلا به ADHD، در کنار آنها گام برمی‌دارند تا با توانمندسازی این عزیزان، مسیر زندگی پربار و معناداری را برایشان رقم بزنند.

برای دریافت خدمات کاردرمانی میتوانید به کلینیک تهران ریهب به آدرس: ابتدای پاسداران ،خیابان نگارستان دوم (کاشیها)، خیابان مسجد جامع غدیر مراجعه کرده و یا جهت دریافت مشاوره با شماره های ۰۹۰۲۲۸۶۰۹۳۶  |  ۰۹۰۱۱۱۲۲۵۲۲ میتوانید تماس بگیرید.

ویژگی های کاردرمانی در بیش فعالی

کاردرمانی در بیش ‌فعالی دارای ویژگی ‌ها و روش‌ های خاصی است که به بهبود عملکرد و کاهش مشکلات رفتاری، اجتماعی و تحصیلی آن ‌ها کمک می ‌کند. در زیر برخی از ویژگی ‌های مهم کاردرمانی در این زمینه آورده شده است:

تمرکز بر تقویت مهارت ‌های اجرایی

یکی از اهداف اصلی کاردرمانی برای افراد مبتلا به  ADHD، تقویت مهارت ‌های اجرایی مانند برنامه‌ ریزی، سازماندهی و مدیریت زمان است. کودکان و بزرگسالان مبتلا به ADHD اغلب در انجام وظایف پیچیده یا پیگیری پروژه‌ های بلندمدت با مشکلاتی رو به ‌رو می ‌شوند، چرا که این مهارت ‌های اجرایی در آن ‌ها به اندازه کافی توسعه نیافته است.

کاردرمانگر با استفاده از روش ‌های گام‌ به ‌گام و فعالیت ‌های برنامه ‌ریزی‌ شده، به این افراد کمک می ‌کند تا وظایف خود را به بخش ‌های کوچک ‌تر تقسیم کنند و به ‌تدریج آن ‌ها را انجام دهند.

این کار به افراد مبتلا به ADHD کمک می‌ کند تا اهداف خود را به روشنی تعریف کرده و به‌ طور منظم پیشرفت خود را ارزیابی کنند. تمرین‌ هایی مانند نوشتن فهرست کارها، برنامه ‌ریزی روزانه و تقسیم ‌بندی زمانی فعالیت ‌ها باعث می‌ شود که افراد به تدریج بتوانند مسئولیت ‌پذیری بیشتری از خود نشان دهند و به احساس موفقیت در دستیابی به اهداف خود برسند.

افزایش تمرکز و توجه پایدار

افراد مبتلا به ADHD معمولاً در حفظ توجه و تمرکز برای مدت طولانی مشکل دارند و به راحتی دچار حواس ‌پرتی می ‌شوند. کاردرمانگران از تمرین‌ ها و بازی‌ هایی استفاده می ‌کنند که به‌ تدریج سطح تمرکز فرد را افزایش می ‌دهد.

این فعالیت‌ ها از بازی ‌های پازلی گرفته تا تمرین ‌های دقیق بصری و شنیداری را شامل می ‌شود. کاردرمانگر ممکن است با کودک بازی ‌هایی انجام دهد که نیاز به تمرکز و دنبال کردن دستورات دارد و به تدریج میزان دشواری این بازی‌ ها را افزایش دهد.

همچنین، آموزش روش ‌های ذهن‌آگاهی (مانند تمرین‌های مدیتیشن و تنفس عمیق) به افراد کمک می ‌کند که یاد بگیرند چگونه ذهن خود را متمرکز کنند و در لحظه بمانند. هدف این است که افراد بتوانند به مرور زمان مدت بیشتری تمرکز کنند و این مهارت را به دیگر جنبه ‌های زندگی‌ شان انتقال دهند، از جمله در فعالیت ‌های روزمره، مدرسه یا محیط کار.

تقویت خودکنترلی و مدیریت تکانه ‌ها

یکی از ویژگی ‌های بارز افراد مبتلا به ADHD، تکانش ‌گری است که باعث می‌ شود بدون فکر و تأمل به محرک ‌ها واکنش نشان دهند. کاردرمانی با آموزش تکنیک‌ های خودکنترلی و افزایش آگاهی از رفتارها به افراد کمک می ‌کند تا رفتارهای تکانشی خود را مدیریت کنند.

کاردرمانگر از روش‌ هایی مانند تمرینات تمرکز بر تنفس، تکنیک ‌های توقف و فکر کردن (مانند شمارش تا ده قبل از واکنش) و همچنین آموزش ‌های رفتاری استفاده می‌کند تا فرد بتواند بین محرک‌ ها و واکنش خود فاصله ‌ای ایجاد کند.

برای مثال، کودکی که بلافاصله به هم ‌کلاسی خود واکنش نشان می‌ دهد، یاد می ‌گیرد که ابتدا مکث کند و درباره واکنش خود فکر کند. این تمرین ‌ها به او کمک می ‌کنند که به‌ تدریج رفتارهای تکانشی خود را کنترل کند و در برخورد با چالش ‌ها، انتخاب‌ های بهتری داشته باشد.

این مهارت ‌ها برای کودکان و حتی بزرگسالان مبتلا به ADHD بسیار حیاتی است، چرا که به آن ‌ها امکان می‌ دهد در زندگی روزمره، روابط و محیط کار عملکرد بهتری داشته باشند.

آموزش مهارت ‌های اجتماعی و تعاملات بین‌فردی

کاردرمانی به طور خاص بر روی مهارت‌ های اجتماعی افراد مبتلا به ADHD ( آیا ADHD در کودکان خطرناک است؟ ) تمرکز می ‌کند. بسیاری از کودکان و نوجوانان مبتلا به ADHD به دلیل مشکلاتی در تنظیم هیجانات و کنترل رفتارهای خود، در ارتباط با دیگران دچار مشکل می‌ شوند و ممکن است درک درستی از نوبت ‌گیری، رعایت حدود شخصی و همچنین اصول احترام به دیگران نداشته باشند.

کاردرمانگر با استفاده از بازی‌ های گروهی و تمرین‌ های تعاملی، به این افراد کمک می ‌کند که مهارت ‌های اساسی ارتباطی را بیاموزند.تمرین‌ هایی مانند بازی ‌های نوبت ‌گیری، کار تیمی و گوش دادن فعال باعث می ‌شود که کودک یاد بگیرد چگونه به دیگران توجه کند و واکنش مناسب نشان دهد.

همچنین، کاردرمانگر ممکن است با آموزش تکنیک‌ های ارتباطی مانند نگاه‌ کردن به چهره طرف مقابل، نشان دادن علاقه و ابراز احساسات، به فرد کمک کند تا در موقعیت‌ های اجتماعی بهتر عمل کند. این مهارت ‌ها نه ‌تنها به کودک کمک می‌ کند تا دوستان جدید پیدا کند و در جامعه پذیرش بیشتری بیابد، بلکه اعتماد به نفس او را نیز تقویت می ‌کند و تأثیر مثبتی بر کیفیت روابطش خواهد داشت.

انواع بیش فعالی در کودکان( ADHD):

• نوع بی توجه: این نوع با مشکل در تمرکز، حواس پرتی و فراموشی مشخص می شود.
• نوع بیش فعال-تکانشی: این نوع با فعالیت بیش از حد، بی قراری و رفتارهای تکانشی مشخص می شود.
• نوع ترکیبی: این نوع شامل علائم هر دو نوع بی توجه و بیش فعال-تکانشی می شود.

علائم ADHD در کودکان:

• بی قراری: کودکان مبتلا به ADHD ممکن است دائماً در حال حرکت باشند، به سختی روی صندلی بنشینند و در هنگام صحبت دیگران مداخله کنند.
• بی حوصلگی: این کودکان ممکن است به سرعت علاقه خود را از دست بدهند و در انجام کارهای طولانی مدت مشکل داشته باشند.
• عدم تمرکز: آنها ممکن است در تمرکز بر روی مکالمات، تکالیف یا سایر فعالیت ها مشکل داشته باشند.
• رفتارهای تکانشی: این کودکان ممکن است قبل از فکر کردن عمل کنند، بدون نوبت صحبت کنند یا در موقعیت های خطرناک قرار بگیرند.
• مشکلات در سازماندهی و برنامه ریزی: آنها ممکن است در مدیریت زمان، اولویت بندی وظایف و تکمیل کارهای خود مشکل داشته باشند.
• فراموشی: آنها ممکن است وسایل خود را گم کنند، قرار ملاقات ها را فراموش کنند و به طور کلی در به یاد آوردن اطلاعات مشکل داشته باشند.

علل ADHD:

علت دقیق ADHD ناشناخته است، اما تصور می شود ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی در ایجاد آن نقش داشته باشد. عوامل ژنتیکی شامل سابقه خانوادگی ADHD و تغییرات در ژن های مرتبط با عملکرد مغز است. عوامل محیطی ممکن است شامل قرار گرفتن در معرض سموم مانند سرب در دوران بارداری یا زایمان زودرس باشد.

تشخیص ADHD :

هیچ آزمایش واحدی برای تشخیص ADHD وجود ندارد. پزشکان معمولاً با معاینه فیزیکی، جمع آوری سابقه پزشکی و انجام آزمایشات روانشناختی برای ارزیابی علائم، این اختلال را تشخیص می دهند.

درمان بیش فعالی با کاردرمانی:

درمان ADHD به طور کلی شامل ترکیبی از دارو و رفتار درمانی است.

• دارو: داروهای محرک مانند ریتالین و Adderall می توانند به کاهش علائم ADHD در بسیاری از کودکان کمک کنند.
• رفتار درمانی: این نوع درمان به کودکان و خانواده هایشان می آموزد که چگونه با علائم ADHD مقابله کنند و رفتارهای خود را مدیریت کنند.

تغییرات سبک زندگی:

تغییرات سبک زندگی مانند داشتن یک برنامه خواب منظم، خوردن یک رژیم غذایی سالم و ورزش منظم نیز می تواند به بهبود علائم ADHD در برخی از کودکان کمک کند.

آینده کودکان مبتلا به ADHD:

با درمان مناسب، بسیاری از کودکان مبتلا به ADHD می توانند یاد بگیرند که علائم خود را مدیریت کنند و زندگی سالم و پرباری داشته باشند.

برای دریافت خدمات کاردرمانی میتوانید به کلینیک تهران ریهب به آدرس: ابتدای پاسداران ،خیابان نگارستان دوم (کاشیها)، خیابان مسجد جامع غدیر مراجعه کرده و یا جهت دریافت مشاوره با شماره های ۰۹۰۲۲۸۶۰۹۳۶  |  ۰۹۰۱۱۱۲۲۵۲۲ میتوانید تماس بگیرید.

نقش کادر درمانی برای کودکان مبتلا به ADHD:

کادر درمانی نقش حیاتی در کمک به کودکان مبتلا به ADHD برای رسیدن به حداکثر پتانسیل خود و زندگی مستقل و پربار ایفا می‌کنند. یک تیم درمانی ADHD به طور معمول شامل متخصصان مختلفی از جمله:

• پزشک متخصص اعصاب اطفال: این پزشک متخصص در تشخیص و درمان ADHD در کودکان است. آنها می توانند دارو تجویز کنند، برنامه های درمانی را مدیریت کنند و آزمایشات و معاینات را انجام دهند.
• روانپزشک: روانپزشک ها پزشکانی هستند که در تشخیص و درمان بیماری های روانی، از جمله ADHD تخصص دارند. آنها می توانند دارو تجویز کنند و درمان های مختلفی مانند روان درمانی را ارائه دهند.
• روانشناس: روانشناسان متخصصان بهداشت روان هستند که می توانند تست های روانشناختی را انجام دهند، تشخیص ADHD را ارائه دهند و درمان های مختلفی مانند رفتار درمانی شناختی (CBT) را ارائه دهند.
• متخصص کاردرمانی: متخصصان کاردرمانی می توانند به کودکان در بهبود مهارت های حرکتی ظریف و درشت، افزایش تعادل و هماهنگی، و تقویت استقلال در انجام فعالیت های روزمره مانند لباس پوشیدن، غذا خوردن و حمام کردن کمک کنند.
• متخصص گفتار و زبان: متخصصان گفتار و زبان می توانند به کودکانی که در صحبت کردن، گوش دادن یا درک زبان مشکل دارند، کمک کنند.
• مددکار اجتماعی: مددکاران اجتماعی می توانند به کودکان و خانواده هایشان در دسترسی به منابع جامعه، مانند خدمات مالی، مراقبت از کودکان و حمل و نقل کمک کنند. آنها همچنین می توانند به کودکان در یافتن حمایت گروهی و سایر منابع حمایتی کمک کنند.
• معلم آموزش و پرورش ویژه: معلمان آموزش و پرورش ویژه آموزش دیده اند تا به کودکانی که نیازهای آموزشی خاصی دارند، از جمله کودکان مبتلا به ADHD، آموزش دهند. آنها می توانند به ایجاد برنامه های آموزشی فردی (IEP) و ارائه خدمات حمایتی در مدرسه کمک کنند.

کار تیمی:

مهم است که همه اعضای تیم درمانی با یکدیگر همکاری کنند تا یک برنامه درمانی جامع برای هر کودک ایجاد کنند. این برنامه باید متناسب با نیازها و اهداف فردی کودک باشد.

مشارکت خانواده:

خانواده ها بخش مهمی از تیم درمانی هستند. آنها می توانند با ارائه عشق و حمایت به کودک خود، به آنها در مدیریت ADHD کمک کنند. آنها همچنین می توانند با اعضای تیم درمانی همکاری کنند تا مطمئن شوند که کودک بهترین مراقبت ممکن را دریافت می کند.

سخن پایانی

کاردرمانی در بیش ‌فعالی و نقص توجه نه تنها به بهبود علائم این اختلال کمک می ‌کند، بلکه باعث رشد و تقویت مهارت‌ هایی می‌ شود که برای زندگی روزمره و اجتماعی افراد ضروری هستند. این رویکرد با توجه به نیازهای خاص هر فرد، ابزارهایی را در اختیار او قرار می ‌دهد تا بتواند تمرکز بیشتری پیدا کند، رفتارهای خود را مدیریت کند و به ‌طور موثرتری با دیگران ارتباط برقرار کند.

کاردرمانی به کودکان و بزرگسالان مبتلا به ADHD  این فرصت را می ‌دهد که نه ‌تنها چالش ‌های خود را پشت سر بگذارند، بلکه به توانمندی ‌هایی دست یابند که به آن‌ ها در داشتن یک زندگی پربارتر و باکیفیت‌تر کمک کند.

کلینیک توانبخشی تهران با بهره مندی از متخصصان مجرب و متعهد، آماده ارائه خدمات درمان بیش فعالی با کاردرمانی به کودکان مبتلا به ADHD و یاری رساندن به آنها در مسیر رسیدن به پتانسیل کامل خود است.

پاسخ به سوالات متداول شما در مورد درمان بیش فعالی با کاردرمانی

1. کاردرمانی برای کودکان مبتلا به ADHD چه فایده ای دارد؟

کاردرمانی می تواند به کودکان مبتلا به ADHD در موارد زیر کمک کند:

• بهبود مهارت های حرکتی ظریف و درشت: این شامل کارهایی مانند نوشتن، نقاشی، گرفتن اشیاء کوچک و توپ بازی می شود.
• افزایش تعادل و هماهنگی: این به کودکان کمک می کند تا در حین حرکت ایمن تر باشند و کمتر زمین بخورند.
• تقویت توانایی های شناختی و حل مسئله: این شامل مهارت هایی مانند تمرکز، حافظه، برنامه ریزی و سازماندهی می شود.
• افزایش استقلال در انجام فعالیت های روزمره: این شامل کارهایی مانند لباس پوشیدن، غذا خوردن و حمام کردن می شود.
• بهبود رفتار و تعاملات اجتماعی: کاردرمانی می تواند به کودکانی که در مدرسه یا با دوستان خود مشکل دارند کمک کند.

2. جلسات درمان بیش فعالی با کاردرمانی برای کودکان مبتلا به ADHD چگونه است؟

جلسات کاردرمانی به طور معمول ۴۵ تا ۶۰ دقیقه طول می کشد و به صورت فردی یا گروهی برگزار می شوند. در طول جلسه، کاردرمانگر با کودک در مورد اهدافش صحبت می کند و سپس فعالیت هایی را برای کمک به او در رسیدن به آن اهداف طراحی می کند. این فعالیت ها ممکن است شامل بازی، تمرینات فیزیکی، فعالیت های هنری و کار با کامپیوتر باشد.

3. چه مدت طول می کشد تا کاردرمانی برای کودکان مبتلا به ADHD موثر باشد؟

مدت زمان لازم برای مشاهده نتایج کاردرمانی در کودکان مبتلا به ADHD متفاوت است. برخی از کودکان ممکن است بعد از چند جلسه پیشرفت را مشاهده کنند، در حالی که برخی دیگر ممکن است به زمان بیشتری نیاز داشته باشند. مهم است که صبور باشید و به برنامه درمانی پایبند باشید.

4. آیا کاردرمانی برای همه کودکان مبتلا به ADHD مفید است؟

بله، کاردرمانی می تواند برای اکثر کودکان مبتلا به ADHD مفید باشد. با این حال، برخی از کودکان ممکن است به جای کاردرمانی یا به همراه آن به درمان های دیگری مانند دارو یا رفتار درمانی نیز نیاز داشته باشند.

5. چگونه می توانم برای فرزندم کاردرمانی پیدا کنم؟

می توانید با پزشک یا سایر ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی خود صحبت کنید تا شما را به یک کاردرمانگر واجد شرایط ارجاع دهند. همچنین می توانید با جستجوی آنلاین یا تماس با کلینیک های توانبخشی محلی، کاردرمانگر پیدا کنید.

6. هزینه کاردرمانی چقدر است؟

هزینه کاردرمانی بسته به محل زندگی شما، نوع بیمه شما و تعداد جلسات مورد نیاز شما متفاوت است. برخی از شرکت های بیمه هزینه کاردرمانی را پوشش می دهند.