از بیماری هایی که باعث اختلال در گفتار و ارتباط بیمار با دیگران می شود، اوتیسم یا خود درماندگی است. این بیماری بر اثر عوامل متعددی ممکن است ایجاد شود اما مهم ترین علت آن وجود نقص در سلول های رشد مغز است.
روش درمان قطعی تاکنون برای اختلال اوتیسم یافته نشده اما برخی از روش ها به عنوان، بهترین روشهای نوین درمان اوتیسم مانند استفاده از تکنیک های رفتار درمانی، گفتار درمانی و کاردرمانی وجود دارد که به بهبود عملکرد افراد مبتلا به بیماری خود درماندگی کمک بسیاری می کند.
رفتاردرمانی یکی از مؤثرترین روش ها برای بهبود مهارت های ارتباطی، اجتماعی و رفتاری در افراد مبتلا به اختلال اوتیسم است. این تکنیک ها با استفاده از اصول روان شناسی رفتاری به افراد کمک می کنند تا رفتارهای مثبت را تقویت کرده و رفتارهای چالش برانگیز را کاهش دهند.
از جمله مهم ترین روش های رفتار درمانی برای کودکان اوتیسم می توان به تحلیل رفتار کاربردی (ABA)، آموزش پاسخ محوری (PRT) و سیستم ارتباطی تبادل تصویر (PECS) اشاره کرد. این تکنیک ها با هدف افزایش استقلال فرد و بهبود کیفیت زندگی او به کار گرفته می شوند و در شرایط مختلف، از خانه تا مدرسه، قابل اجرا هستند.
افرادی که به اختلال خود درماندگی دچار هستند، بطور معمول در ارتباط برقرار کردن با دیگران ناتوان هستند و به راحتی نمی توانند کار های روزمره خود را انجام دهند. بهترین سن برای درمان بیماران مبتلا به اوتیسم، در کودکی و قبل از پیش دبستانی است. البته این نکته را فراموش نکنید که درمان بیماری در هر سنی دیر نیست. در ادامه به بررسی بیشتر بیماری اوتیسم و روش های درمان آن می پردازیم.
فهرست مطلب
- ۱ اختلال اوتیسم چیست؟
- ۲ کودکان و اختلال اوتیسم
- ۳ جهت کسب اطلاعات بیشتر با ما تماس بگیرید! ۰۹۰۱۱۱۲۲۵۲۲ – ۰۹۰۲۲۸۶۰۹۳۶
- ۴ رفتاردرمانی چیست؟
- ۵ تکنیک های رفتار درمانی در اختلال اوتیسم
- ۶
- ۷ مزایا تکنیک های رفتار درمانی برای کودکان اوتیسم
- ۸ انواع مختلف رفتار درمانی چیست؟
- ۹ بهترین رفتاردرمانی در اختلال اوتیسم
- ۱۰ به چه دلیل بیماری اوتیسم به وجود می آید؟
- ۱۱ بررسی علت به وجود آمدن بیماری اوتیسم در کودکان
- ۱۲ تشخیص بیماری از روی علائم
- ۱۳ سخن پایانی
- ۱۴ سوالات متداول در مورد رفتار درمانی برای کودکان اوتیسم
اختلال اوتیسم چیست؟
خود درماندگی یک نوع اختلال در رفتار یا رشد به اندازه اعضای بدن است. همه افرادی که به بیماری خود درماندگی دچار هستند، از یک نوع بیماری رنج نمی برند برخی از آنها دارای اختلال های رفتاری و برخی دیگر دارای اختلالات رشدی می باشند؛ اما تمامی این افراد به راحتی با روش های درمانی مثل گفتار درمانی، رفتار درمانی و کاردرمانی بهبود می یابند.
کسانی که به بیماری اوتیسم مبتلا می شوند، در زندگی با مشکلاتی مانند مشکل در ارتباط با دیگران، کمبود اعتماد به نفس، مشکلات رفتاری، تیک های عصبی و… مواجه هستند. بیماری خود درماندگی بر اثر عوامل ژنتیکی و محیطی به وجود می آید و تنها روشی که می توان علائم بیماری را کنترل کرد، استفاده از روش های درمانی در روانشناسی است. بیماری خود درماندگی دارای طیف گسترده ای از نقاط قوت و چالش ها در زندگی می باشد و درمانگر با بررسی این موارد سعی در بهبود وضعیت بیمار دارد.
کودکان و اختلال اوتیسم
شدت بیماری خود درماندگی در همه بیماران یکسان نیست؛ برخی از بیماران به حمایت و روش های درمانی بیشتر، و برخی دیگر به دوره های درمانی کمتری نیاز دارند. در برخی از بیماران مشاهده شده که نیاز به حمایت و روش های درمانی نیست و آنها به صورت مستقل زندگی می کنند. بیماری اوتیسم در کودکان از سن ۲ تا ۳ سالگی قابل رویت است اما در بعضی از مواقع از ۱۸ ماهگی می توان بیماری خود درماندگی را تشخیص داد.
تشخیص شدت این بیماری و استفاده از روش های درمان تنها توسط بهترین کاردرمان و بهترین گفتاردرمان انجام می شود و بعد از آن روش های درمانی مناسب را تجویز می کنند. اگر علائمی در رابطه با بیماری اوتیسم در فرزندان خود مشاهده کردید، فورا او را به کلینیک های رفتار درمانی ببرید و برای درمان اقدام کنید. بیماری خود درماندگی بطور معمول با اختلال های گوارشی، افسردگی اضطراب و… همراه است.
رفتاردرمانی چیست؟
رفتار درمانی برای کودکان اوتیسم بسیار مناسب است. این روش درمان به ویژه در افرادی که بیماری خود درماندگی آنها با علائمی مانند استرس، اضطراب، بی خوابی و… همراه بوده، بسیار کارآمد است. در این روش درمان پزشکان به دنبال ایجاد تغییرات مثبت در رفتار و حرکات فرزند شما هستند. گفتار درمانگر ها، در تلاش اند که باورها و رفتار های خو را تغییر دهند و احساسات منفی را از خود دفع کنند.
در رفتار شناسی جلسات درمانی کوتاه و متمرکز انجام می شوند و درمانگر در مرکز مطالعات با کودک شما تمرین می کند تا کودک بتواند احساسات و رفتار های خود را در مواجهه با دیگران و شرایط دشوار کنترل کند. در طی این جلسات کودک یاد می گیرد رفتار های مشکل ساز خود را کنار بگذارد و به نحوه بهتری با مشکلات برخورد کند و درمانگر راهی مناسب برای کنترل رفتار و حرکات به کودک آموزش می دهد. دو نوع رفتار درمانی برای کودکان اوتیسم وجود دارد و استفاده از هرکدام بسته به تشخیص پزشک صورت می گیرد.
تکنیک های رفتار درمانی در اختلال اوتیسم
تکنیک های رفتاردرمانی برای اختلال اوتیسم شامل روش هایی هستند که به بهبود مهارت های اجتماعی، ارتباطی و رفتاری کمک می کنند. در ادامه به توضیح چندین تکنیک کلیدی می پردازیم:
۱) تحلیل رفتار کاربردی
تحلیل رفتار کاربردی (ABA) یکی از مؤثرترین و شناخته شده ترین روش ها در درمان اختلال اوتیسم است که بر مبنای اصول روان شناسی رفتاری ساخته شده است. این تکنیک به طور خاص برای تغییر و بهبود رفتارهای هدفمند طراحی شده و از تقویت مثبت به عنوان ابزار اصلی استفاده می کند. در این روش، رفتارهای مطلوب تشویق و تقویت می شوند، در حالی که تلاش می شود تا رفتارهای نامطلوب کاهش یابند.
ABA به طور گسترده در آموزش مهارت های جدید، بهبود تواناییهای اجتماعی، و مدیریت رفتارهای مشکل ساز استفاده می شود. این تکنیک می تواند به صورت فردی یا گروهی و در محیط های مختلفی مانند خانه، مدرسه و کلینیک اجرا شود و به صورت منظم و سیستماتیک به فرد کمک می کند تا توانمندی های خود را بهبود بخشد و به استقلال بیشتری دست یابد.
۲) آموزش پاسخ محوری
آموزش پاسخ محوری (PRT) یکی از تکنیک های تخصصی در زمینه تحلیل رفتار کاربردی است که بر تقویت مهارت های کلیدی و محوری تمرکز دارد. این روش به جای تمرکز بر روی تغییرات رفتاری جزئی، بر روی تقویت مهارت های بنیادی مانند انگیزه، تعامل اجتماعی و مهارت های ارتباطی کار می کند.
PRT از علایق و انگیزه های فرد به عنوان محرک برای تشویق و یادگیری استفاده می کند و به بهبود توانایی های اجتماعی و ارتباطی کمک می کند. با استفاده از این تکنیک، افراد می آموزند که چگونه با محیط اطراف خود به طور مؤثرتری تعامل داشته باشند و مهارت های اساسی برای موفقیت در موقعیت های اجتماعی را تقویت کنند.
۳) سیستم ارتباطی تبادل تصویر
سیستم ارتباطی تبادل تصویر (PECS) یک روش مؤثر برای آموزش مهارت های ارتباطی به افرادی است که با اختلال اوتیسم مواجه هستند و ممکن است از گفتار محدود یا بدون گفتار برخوردار باشند. در این روش، از تصاویری برای نمایاندن نیازها و خواسته ها استفاده می شود، به طوری که فرد می تواند با استفاده از این تصاویر به دیگران پیام خود را منتقل کند.
PECS به ویژه برای تقویت مهارتهای ارتباطی ابتدایی طراحی شده است و به افراد کمک می کند تا از طریق تبادل تصاویر، نیازها و خواسته های خود را به طور مؤثری بیان کنند. این تکنیک به ویژه در مراحل ابتدایی آموزش ارتباطات، به افراد کمک می کند تا توانایی های خود را توسعه دهند و به تدریج به روش های پیچیده تر ارتباطی منتقل شوند.
مزایا تکنیک های رفتار درمانی برای کودکان اوتیسم
تکنیک های رفتاردرمانی برای اختلال اوتیسم مزایای متعددی دارند که به بهبود کیفیت زندگی و توانمندی های فردی کمک می کنند. در ادامه، به برخی از مزایای کلیدی این تکنیک ها پرداخته شده است:
- بهبود مهارت های ارتباطی : تکنیک های رفتاردرمانی، به ویژه تحلیل رفتار کاربردی و سیستم ارتباطی تبادل تصویر، به تقویت مهارت های ارتباطی فرد کمک می کنند. این تکنیک ها به افراد مبتلا به اختلال اوتیسم کمک می کنند تا بتوانند نیازها و خواسته های خود را به طور مؤثرتر بیان کنند، که به نوبه خود به بهبود تعاملات اجتماعی و کاهش مشکلات ارتباطی منجر می شود.
- افزایش مهارت های اجتماعی : آموزش مهارت های اجتماعی یکی از اهداف اصلی تکنیک های رفتاردرمانی است. روش هایی مانند آموزش پاسخ محوری و تحلیل رفتار کاربردی به بهبود تعاملات اجتماعی، توانایی های گروهی و برقراری ارتباط مؤثر با دیگران کمک می کنند. این مهارت ها به فرد کمک می کنند تا در موقعیت های اجتماعی مختلف به طور مؤثر عمل کرده و روابط مثبت تری با دیگران برقرار کند.
- کاهش رفتارهای مشکل ساز : تکنیک های رفتاردرمانی با استفاده از اصول تقویت مثبت و منفی، به کاهش رفتارهای نامطلوب کمک می کنند. روش هایی مانند ABA به ویژه در مدیریت رفتارهای چالش برانگیز و کاهش مشکلات رفتاری مؤثر هستند.
- افزایش استقلال و خودکفایی : آموزش مهارت های زندگی و خودمراقبتی از دیگر مزایای تکنیک های رفتاردرمانی است. این آموزش ها به افراد مبتلا به اختلال اوتیسم کمک می کنند تا مهارت های لازم برای انجام فعالیت های روزمره بهطور مستقل را یاد بگیرند. بهبود در این مهارت ها به فرد اجازه می دهد تا بهطور خودکفا عمل کند و به استقلال بیشتری دست یابد.
- تقویت انگیزه و تعاملات مثبت : تکنیک هایی مانند آموزش پاسخ محوری با استفاده از علایق و انگیزه های فرد به تقویت رفتارهای مثبت و یادگیری مهارت های جدید کمک می کنند. این روش ها به بهبود انگیزه فرد و افزایش تعاملات مثبت با دیگران منجر می شوند، که می تواند به بهبود کلی کیفیت زندگی و موفقیت در موقعیت های مختلف کمک کند.
انواع مختلف رفتار درمانی چیست؟
رفتار درمانی یا درمان شناختی رفتار، از دو بخش اصلی که شامل بخش شناختی و بخش رفتاری می شوند، تشکیل شده است. در بخش اول یعنی بخش شناختی، درمانگر به کودکان کمک می کند که طرز فکر خود را در رابطه با موقعیت های مختلف تغییر دهد تا بتواند با دید بهتری به مسائل نگاه کند. اما در بخش دوم یعنی بخش رفتاری، درمانگر سعی دارد با استفاده از تکنیک و روش های لازم، واکنش بیمار نسبت به موقعیت های مختلف تغییر دهد؛ با این کار فرد مبتلا به اوتیسم بهتر می تواند با دیگران ارتباط برقرار کند.
بهترین رفتاردرمانی در اختلال اوتیسم
تشخیص نوع درمان را تنها پزشکان می توانند بررسی و تجویز کنند. استفاده از تکنیک و روش های رفتار درمانی با توجه به نیاز های بیمار انجام می شود. بطور مثال برخی از بیماران نیاز به دور شدن احساسات منفی از خود را دارند، درمانگر برای درمان آنها از بخش شناختی استفاده می کند. اما برخی از بیماران هستند که در مواجه شدن با دیگران و شرایط سخت رفتار های پرخاشگرانه از خود نشان می دهند، درمانگر برای درمان آنها از بخش رفتاری استفاده می کند. برای تشخیص بهتر نوع درمان، می توانید به مراکز گفتار و رفتار درمانی مراجعه کنید.
به چه دلیل بیماری اوتیسم به وجود می آید؟
علت های بسیاری برای به وجود آمدن بیماری خود درماندگی وجود دارد و همه افراد مبتلا به این بیماری، به دلایل مختلفی به بیماری اوتیسم مبتلا شده اند.
دانشمندان برای پی بردن به علت به وجود آمدن این بیماری، تحقیقاتی را انجام دادند و با بررسی آنها پی بردند که ژنتیک و عوامل محیطی نقش پررنگی در به وجود آمدن خود درماندگی دارند. در دهه های اخیر این بیماری در دنیا افزایش چشمگیری داشته است از این رو دانشمندان نگرانی های زیادی دارند و به دنبال راهی برای پیشگیری و درمان بیماری خود درماندگی هستند.
اقدام سریع و به موقع برای درمان این بیماری، به درمان زودتر و کسب نتیجه بهتر کمک بسیار زیادی می کند. هر چه زودتر برای درمان مراجعه کنید، در مدت زمان زودتری بیمار شما درمان می شود. واکسیناسیون به موقع فرزندان خود را جدی بگیرید زیرا نادیده گرفتن این موضوع و مبتلا شدن به بیماری های عفونی، به وجود آمدن بیماری اوتیسم را تشدید می کند.
بررسی علت به وجود آمدن بیماری اوتیسم در کودکان
همانطور که اشاره کردیم علت های مختلفی وجود دارد که باعث ایجاد بیماری خود درماندگی در کودکان می شود. پس از تحقیقات انجام شده توسط دانشمندان، علت اصلی بیماری اوتیسم مشخص شد. اصلی ترین علت به وجود آمدن این بیماری، تفاوت رشد در چند ناحیه از مغز است. نتیجه به دست آمده حاصل تصویربرداری های دقیق و حرفه ای تیم تحقیقاتی بود.
وجود اختلال در رشد مغز به علت نقص هایی در ژن که مسئول رشد سلول های مغز و کنترل مغز بر روی اعضای بدن هستند، می باشد. بیماری اوتیسم یا خود درماندگی در کودکانی که زودتر از ۹ ماه به دنیا می آیند بیشتر دیده می شود.
تشخیص بیماری از روی علائم
تشخیص بیماری درمان اوتیسم با توجه به اینکه علائم این بیماری در همه افراد یکسان نیست، کاری سخت و دشوار است. با این حال برخی از علائم وجود دارد که در همه آنها یکسان است و با دقت کردن می توان به آنها پی برد. برای تشخیص بهتر می توانید کودک خود را به مراکز درمانی که از بهترین روشهای درمان اوتیسم استفاده می کنند، ببرید؛ زیرا برخی از کودکان در سن ۱۸ ماهگی علائم بیماری را نشان می دهند اما برخی دیگر تا ۳ سالگی هیچگونه علائمی را آشکار نکرده و رشد طبیعی خود را طی می کنند. شدت علائم بیماری در افراد مختلف، متفاوت است و با توجه به شدت بیماری درمان ها آغاز می شود.
برخی از علائم مشترک بیماری خود درماندگی در بیماران به شرح زیر هستند:
- تمرکز زیاد بر روی اشیاء
- برقرار نکردن تماس چشمی با دیگران
- وجود اختلال برای برقراری ارتباط با دیگران
- ناتوانی در بیان احساسات
- مشکلات گفتاری
- داشتن تیک عصبی
- تکرار حرکات دست و سر
- وسواس برای انجام کارها
تا اینجای مقاله به صورت نسبی با بیماری خود درماندگی و علائم آن آشنا شدیم، اکنون باید به دنبال راهی برای درمان این بیماری باشیم. بهترین متخصص کاردرمانی اوتیسم با استفاده از روش های نوین درمانی، بیماری خود درماندگی را تا حدود زیادی بهبود می بخشد. بهترین کاردرمانی را می توانید در مراکز روانشناسی انجام دهید.
سخن پایانی
تکنیک های رفتاردرمانی برای اختلال اوتیسم، با تأکید بر بهبود مهارت های ارتباطی، اجتماعی و رفتاری، نقش حیاتی در ارتقاء کیفیت زندگی افراد مبتلا به این اختلال دارند. این روش ها، از تحلیل رفتار کاربردی و آموزش پاسخ محوری گرفته تا سیستم ارتباطی تبادل تصویر و تکنیکه ای شناختی-رفتاری، بهطور ویژه برای نیازهای منحصر به فرد هر فرد طراحی شده اند و می توانند به کاهش رفتارهای مشکل ساز، افزایش استقلال و بهبود تعاملات اجتماعی کمک کنند.
سوالات متداول در مورد رفتار درمانی برای کودکان اوتیسم
۱. تکنیک های رفتاردرمانی برای اختلال اوتیسم چه هستند؟
تکنیک های رفتاردرمانی شامل تحلیل رفتار کاربردی (ABA)، آموزش پاسخ محوری (PRT)، سیستم ارتباطی تبادل تصویر (PECS)، تکنیک های شناختی-رفتاری (CBT) و آموزش مهارت های زندگی هستند.
۲. تحلیل رفتار کاربردی (ABA) چه مزایایی دارد؟
ABA به بهبود مهارت های ارتباطی، اجتماعی و خودمراقبتی کمک کرده و با تقویت مثبت و منفی، رفتارهای نامطلوب را کاهش می دهد.
۳. آموزش پاسخ محوری (PRT) چگونه کار می کند؟
PRT بر تقویت مهارتهای کلیدی مانند انگیزه و تعامل اجتماعی تمرکز دارد و از علایق فرد برای تشویق یادگیری استفاده می کند.