کاردرمانی بهتر است یا گفتاردرمانی؟

اینکه کاردرمانی با گفتاردرمانی مقایسه شود چیز تازه ای نیست و معمولا مردم عادی نمی توانند فرق دقیق بین این دو تخصص را دریابند. در این مقاله قصد داریم به این دو تخصص بپردازیم و حوزه فعالیت هر کدام را برای شما مشخص کنیم. اینکه کاردرمانی بهتر است یا گفتاردرمانی اساسا سوال اشتباهی است و هرکدام با توجه به مشکلی که بیمار دارد و با توجه به تخصص خود می توانند به بیمار کمک کنند. در ادامه همراه ما باشید.

در حقیقت کاردرمانی و گفتاردرمانی به همراه شاخه ی دیگری بنام فیزیک درمانی همگی در مجموعه توانبخشی قرار می گیرند. متخصصین در این سه شاخه با یکدیگر همکاری می کنند تا کیفیت زندگی افرادی که به دلایل مختلف( معلولیت، بیماری و یا آسیب خاصی) دچار مشکل در روزمرگی خود شدند، بالا ببرند. در حقیقت اگر بخواهیم برای گفتاردرمانی و کاردرمانی یک هدف مشترک بیان کنیم، این هدف افزایش کیفیت زندگی شخص خواهد بود.

اگر یکی از عزیزان شما دچار مشکلی شده است، حتما با خود فکر کرده اید که برای رفع مشکلش از کاردرمانگر کمک بگیرید و یا اینکه به یک متخصص گفتاردرمانی مراجعه کنید. از آنجایی که وظایف این دو گروه با یکدیگر تا حدودی همپوشانی دارد و کارهای مشابهی انجام می دهند، تصمیم گیری برای انتخاب کمی سخت بنظر می رسد. اما با این حال باید بدانید که این دو گروه دارای تفاوت هایی هستند که با دانستن آن ها می توانید تصمیم درستی بگیرید.

کاردرمانی چیست؟

حوزه کار یک متخصص کاردرمانی مروبط به آسیب ها، بیماری ها و معلولیت هایی می شود که توانایی بیمار برای انجام کارهای روزانه اش را به مخاطره می اندازد. دقت داشته باشید این فعالیت ها، فعالیت هایی مهمی هستند: مانند بهداشت شخصی، غذا خوردن، جابه جایی و یک سری از فعالیت ها که برای بیمار مهم می باشد. کاردرمانگر با علمی که دارد سعی می کند که با استفاده از یکسری تکنیک ها و آموزش یکسری از مسائل به بیمار او را قادر به انجام کارهای روزمره کند.

کاردرمانگرها توانایی کمک به بیماران مختلفی دارند. علاوه بر این در هر سطح از بیماری کاردرمانی می تواند موثر باشد. کاردرمانگرها کار خود را در بیمارستان، کلینیک های پزشکی و حتی خانه ها انجام می دهند و برای هر مرحله برنامه های مختلفی دارند.

گفتاردرمانی چیست؟

گفتاردرمانگرها توانایی کمک به بیمارانی دارند که در برقراری ارتباط کلامی و یا مسائلی مانند خوردن و آشامیدن مشکل دارند. هدف نهایی از گفتاردرمانی این است که بیمار بتواند راحت تر و موثرتر با بقیه ارتباط برقرار کند و یا چیزی که دوست دارد بخورد. بطور کلی حوزه فعالیت گفتاردرمانی مربوط به عملکردهای دهان، زبان و حنجره می شود.

گفتاردرمانگر ها نیز در جاهای مختلفی حضور دارند. درمان به کمک گفتاردرمانی می تواند در بیمارستان، کلینیک های پرستاری و خانه اتفاق بیفتد.

حالا که توضیح مختصری از اهداف و حوزه عملکرد هر یک از این تخصص ها فهمیدیم بهتر است به سراغ تفاوت این دو برویم:

تفاوت بین کاردرمانی و گفتاردرمانی در چیست؟

از آنجایی که حوزه فعالیت این دو تخصص نزدیک به هم هستند گاهی اوقات افتراق آنها از یکدیگر مشکل می شود. چیزی که واضح است این است که این دو تخصص هردو به بهتر شدن شرایط بیمار کمک می کنند و هدفشان این است که افراد دارای مشکل در جامعه فعال تر شوند و بتوانند زندگی عادی تری را تجربه کنند. در بسیاری اوقات مخصوصا در بیمارستان متخصصین این دو رشته برای تهیه یک پلن درمانی با یکدیگر همکاری می کنند و سعی می کنند با علمی که هرکدام دارند، بهترین برنامه درمانی را برای یک بیمار تنظیم کنند.

واضح ترین تفاوتی که بین کاردرمانی و گفتاردرمانی وجود دارد این است که« کاردرمانی بر روی فعالیت ها و برنامه های روزمره ای تمرکز دارد که برای شخص از اهمیت خاصی برخوردار هستند و به نوعی کارهای شخصی او به حساب می آیند. بنابراین متخصص کاردرمانی سعی می کند به این فرد کمک کند تا برای انجام این کارها مستقل شود در حالی که گفتاردرمانی بر روی توانایی برقراری ارتباط و خودن و آشامیدن بیمار متمرکز است و سعی می کند اساسی ترین مشکلات بیمار را حل کند»

وظایف و مسئولیت های مشترک کاردرمانی و گفتاردرمانی

همانطور که گفتیم، حیطه مسئولیت ها و وظایف کاردرمانی و گفتاردرمانی دارای اشتراکات زیادی می باشد. در ادامه به تعدادی از این موارد اشاره می کنیم.

• هر دو متخصص باید شرایط بیمار خود را به درستی ارزیابی کنند و نیازهایش را به طور دقیق مشخص کنند.
• باید توانایی طراحی یک برنامه درمانی باشند تا با استفاده از آن برنامه درمانی بیمار بتواند به اهداف خودش برسد.
• در طول درمان مدام میزان پیشرفت و تغییرات بیمار را ارزیابی کند و در صورت نیاز تغییرات لازم را در برنامه درمانی ایجاد کند
• محیط زندگی بیمار را ارزیابی کند و محیط را به گونه ای آماده کند که بیمار بتواند به استقلال برسد.
• به بیمار و همراهان او آموزش های لازم را بدهد. آموزش یکسری تکنیک های خاص، استفاده از وسایل درمانی مختلف و چیزهایی که برای بیمار نیاز است.

با اینکه حوزه عملکردی کاردرمانی گسترده تر می باشد( از سر تا پا را شامل می شود) با این حال ولی گفتاردرمانی فقط بر روی ناحیه سر متمرکز است و سعی می کند نحوه ارتباط گیری را آسان تر کند.

به کدام یک باید مراجعه کنم؟

تا به اینجا توضیح کاملی درباره حوزه عملکردی و مسئولیت ها و توانایی های هر یک برای شما شرح دادیم، با این حال در این قسمت چند مثال برای کار هر کدام از این متخصصین برای شما آورده ایم:

اگر این مشکلات را دارید باید به کاردرمانگر مراجعه کنید:

• به تازگی جراحی کرده اید
• مشکل دیسک و یا ستون فقرات دارید
• سکته قلبی کرده اید و دچار مشکل هستید
• کودک اوتیستیک دارید
• دچار قطع عضو شده اید
• بیماری هایی مانند پارکینسون، گیلن باره و یا امثال این ها دارید

اگر این مشکلات را دارید باید به گفتاردرمانگر مراجعه کنید:

• سکته مغزی کرده اید
• آسیب به سر وارد شده است
• دچار اختلال تکلم هستید
• دچار مشکلاتی مانند آفازی و یا آپارکسی گفتار هستید
• دچار مشکل در رفلکس بلع هستید
• دچار لکنت زبان هستید
• مشکل چسبیدگی زبان(tongue tie) هستید.

و مشکلاتی از این قبیل همگی در حوزه عملکردی گفتاردرمانی قرار دارند.

سخن پایانی

بطور کلی اینکه بگوییم کاردرمانی بهتر است یا گفتاردرمانی، مقایسه درستی نیست. زیرا هر کدام از این تخصص ها در وهله اول برای حل مشکل خاصی به وجود آمده اند و برای آن آموزش دیده اند. بنابراین با توجه به نیاز بیمارتان باید با یک و یا هردوی این متخصصین در تماس باشید.