کاردرمانی در مهارت های دست

اگر دارای فرزند هستید ممکن است تا به حال چیزی درباره مهارت های دست و یا موتور اسکیل شنیده باشید. بطور کلی مهارت های دست به آن دسته از مهارت ها گفته می شود که کودک می تواند با استفاده از آن ها چیزهای ظریف و کوچک را کنترل کند. کاردرمانی مهارت های دست کودک نیز برای کودکانی انجام می شود که در این زمینه دچار مشکل هستند. در ادامه این مقاله در ابتدا توضیح کاملی از مهارت های دست می دهیم و سپس به کاردرمانی برای کودکانی که مشکل دارند می پردازیم.

بطور خلاصه، مهارت های دست یک شخص به مهارت هایی گفته می شوند که او را قادر می سازند با حرکت دست ها و انگشت هایش و یا حتی دهان و لبهایش بتواند کارهایی را انجام دهد. بطور کلی در کودکان استفاده از دست ها و انگشت هایشان برای گرفتن اجسام و یا انجام دادن کارهای ظریف مهم است. با این حال در روند تکامل برای برخی از کودکان مشکلاتی پیش می آید که نمی توانند همانند بقیه هم سن و سال هایشان از دست هایشان استفاده کنند. این مشکل قابل حل می باشد و با استفاده از تکنیک های مختلف کاردرمانی مهارت های دست کودک می توان این مشکلات را برطرف کرد.

با این حال در کاردرمانی سعی می شود تا مهارت های کار با دست در کودکان مشکل دار تقویت شود. این تمرینات کمک می کنند تا کودک بتواند از انگشتانش جهت گرفتن اجسام و کنترل آن ها بهره ببرد.

چرا مهارت های دست مهم هستند؟

تقویت مهارت های دست برای انجام دادن کارهای روزمره، مراقبت از خود و یا حتی بازی کردن مهم هستند.

در سنین پس از نوزادی و در اوایل کودکی، کار کردن با قیچی، رنگ کردن با کمک مداد و یا مداد شمعی، رنگ کردن با قلم مو و یا ساختن اجسام با استفاده از لوگو، در دست گرفتن قطعات پازل و …. برای رشد کودک شما ضروری هستند. کودک شما نیاز دارد تا از دستان و انگشتانش به درستی استفاده کند.

فعالیت های خودمراقبتی مانند بستن دکمه های پیراهن، گره زدن بند کفش و یا استفاده از چنگال و چاقو و قاشق در هنگام غذا خوردن همگی مربوط به مهارت های دست یک کودک می شود. کودکانی که در انجام دادن این فعالیت ها دچار مشکل هستند در درازمدت دچار افت عزت نفس و اعتماد بنفس می شوند و وقتی می بینند که از انجام دادن کاری ناتوان هستند احساس شرم می کنند. این موضوع می تواند در ارتباطشان با خانواده و دیگران تاثیرگذار باشد.

زمانی که کودک به سن مدرسه می رسد، تقویت مهارت های دستی باعث می شود که بتواند استفاده از مداد و در نهایت نوشتن را به بهترین شکل ممکن آموزش ببیند. کودکانی که در مهارت های دستی ضعف دارند بطور کلی دستخط بدتری دارند. این موضوع می تواند در نهایت منجر به از دست دادن علاقه شان به آموزش و ادامه تحصیل شود.

کاردرمانی چطور به تقویت مهارت های دست کودک کمک می کند؟

یک متخصص کاردرمانگر در حقیقت با استفاده از استراتژی های خاص سعی می کند تا مشکل اصلی را در ضعف مهارت های دستی پیدا کند و به حل آن بپردازد.

انجام دادن تمریناتی برای تقویت عضلات دست و انگشتان می تواند به طور کلی بر روی کارهایی که توسط دست انجام می شوند اثر بگذارد. این تمرینات کمک می کنند تا هماهنگی انگشتان با یکدیگر بیشتر شود و از طرفی دیگر بالانس را در میان آن ها حفظ می کند.

تجزیه کردن فعالیت ها به قسمت های کوچک تر کمک می کند تا کودک بتواند هر فعالیت را به طور درست پردازش کند. بطور مثال اگر می خواهد بند کفشش را ببندد با انجام دادن مرحله به مرحله یادگیری او بیشتر می شود.

انجام دادن فعالیت هایی برای افزایش تمرکز و دقت کودک در انجام کارهای ظریف. این فعالیت ها در نهایت منجر به افزایش مهارت های دستی می شوند.

مرحله بعدی افزایش مدت زمان انجام یک فعالیت می باشد. بطور مثال کودک باید بتواند برای مدت طولانی ای با مداد بنویسد. یک کاردرمانگر با استفاده از پلن درمانی به او کمک می کند تا مدت زمانی که از دست هایش استفاده می کند را افزایش دهد بدون اینکه به صورت شدید خسته شود.

چنانچه نیاز به دریافت مشاوره و اطلاعات درباره جلسات گفتاردرمانی دارید می توانید با شماره های:

۰۹۰۱۱۱۲۲۵۲۲ و یا ۰۹۰۲۲۸۶۰۹۳۶ با کارشناسان ما تماس بگیرید.

چطوری متوجه بشویم که کودکمان در مهارت های دست مشکل دارد؟

نقص در رشد و تکامل مهارت های دست به سختی تشخیص داده می شود. این موضوع می تواند در مراحل مختلفی از رشد اتفاق بیفتد. به همین خاطر بهتر است جهت اطمینان حتما یک جلسه با یک متخصص کاردرمانی صحبت کنید. با این حال در ادامه نشانه هایی آورده ایم که به شما در تشخیص این مشکل کمک می کند:

• تاخیر در مراحل رشد همانند خزیدن، چهار دست و پا راه رفتن، نشستن، بلند شدن و …
• از بازی کردن با سایر بچه ها در فعالیت های فیزیکی اجتناب می کند.
• عملکرد ضعیفی در بازی با سایر بچه ها و فعالیت های فیزیکی دارد.
• در هنگام نشستن پشت میز وضعیت نامناسبی دارد.
• و ….

چطوری مهارت های دست فرزندمان را تقویت کنیم؟

کودکان نیاز دارند تا طیف وسیعی از مهارت های دستی را بیاموزند. به همین خاطر لازم است در این زمینه فعالیت های مختلفی انجام دهند. این فعالیت ها از سختی خاصی برخوردار نیستند و به راحتی به صورت روزانه قابل انجام هستند. در حقیقت یک قسمت از برنامه درمانی کاردرمانی برای مهارت های دست کودک از موارد زیر تشکیل شده است:

مچاله کردن کاغذ:

از کودکتان بخواهید کاغذهای باطله را مچاله کند و آن ها را کوچک تر کند. معمولا کاغذ روزنامه بسیار نازک است. بنابراین بهتر است با کغذ روزنامه شروع کنید. در ادامه از او بخواهید این کار را با یک دستش انجام دهد. این فعالیت باعث تقویت قدرت انگشتان او می شود. اگر از پس این کار به راحتی برآمد می توانید از کاغذ کلفت تر استفاده کنید.

فشردن اسفنج:

این حرکت نیز برای تقویت عضلات دست استفاده می شود. یک تکه ابر را در آب خیس کنید و از او بخواهید آن را فشار دهد و آب را خارج کند.

اسپری کردن آب:

این فعالیت می تواند برای کودک سرگرم کننده باشد. از همین طریق نیز می توان با انجام دادن یک بازی ساده، عضلات انگشتان و دست او را تقویت کرد.

بریدن با قیچی:

تعدادی کاغذ باطله انتخاب کنید و با مداد بر روی آن ها اشکال مختلفی بکشید. حال از کودکتان بخواهید که این اشکال را با کمک قیچی ببرد. اینگونه هم سرگرم می شود، مهارت های دستی اش تقویت می شود، تمرکزش تحت تاثیر قرار می گیرد و عضلات دستش قوی تر می شود. این فعالیت را می توانید به روش های مختلف انجام دهید.

بازی های مختلف:

نیازی نیست که یک بازی اسم داشته باشد. هدف ما از انجام بازی های مختلف تقویت مهارت های دست کودک می باشد. در کاردرمانی سعی می کنیم تا از هر طریقی که شده است کودک را مجبور به انجام فعالیت های مختلف کنیم. کودکتان را از طریق بازی مجبور به فشردن، رول کردن، ویشگون گرفتن، اسپری کردن و … کنید. همه این فعالیت ها برای تقویت مهارت های دستی یک کودک مفید هستند. در میان تکه های لوگو و یا کاغذهای رنگی جسمی را مخفی کنید و از فرزندتان بخواهید آن را پیدا کند. همه این فعالیت ها می توانند در نهایت منجر به تقویت مهارت های دست فرزندتان شوند.

جمع بندی

بطور کلی  اشکال در مهارت های دست کودک می تواند در آینده زمینه ساز مشکلات بزرگتر شود. این موضوع به طور مستقیم با استقلال کودک سر و کار دارد. زمانی که نتواند کارهای شخصی اش را انجام دهد دچار افت عزت نفس می شود و سعی می کند که با دیگران ارتباط برقرار نکند. بنابراین بهتر است اگر به مشکلی در کودکتان شک کرده اید با یک متخصص کاردرمانی صحبت کنید. پلن های درمانی برای هر کودک متفاوت است و می توانید این مشکل را به راحتی حل کنید.