تمرینات گفتاردرمانی برای لکنت زبان

لکنت زبان یک مشکل ساده ژنتیکی و یا یک مشکل تماما جسمی نمی باشد. تقریبا می توان گفت که لکنت زبان یک مشکل پیچیده است که در هر شخص می تواند متفاوت باشد. از آنجایی که تقریبا هیچ درمان قطعی ای برای این مشکل وجود ندارد، می توان گفت تمرینات گفتار درمانی برای لکنت زبان بهترین راه حل برای کاهش ایجاد شده توسط آن می باشد. گفتاردرمانی تمرینات مختلفی را با توجه به گروه های سنی متفاوت و با نوع متفاوتی از لکنت زبان ارائه می دهد.

اگر به یک متخصص گفتاردرمانی دسترسی ندارید و یا اینکه در حال حاضر شرایط استفاده از خدمات گفتاردرمانی را ندارید، بهتر است این تمرینات را در خانه شروع کنید.

تمرینات گفتار درمانی برای لکنت زبان در منزل

لکنت زبان یکی از اختلالات گفتاری است که می ‌تواند تأثیر زیادی بر ارتباطات فردی و اجتماعی افراد مبتلا داشته باشد. این اختلال اغلب با وقفه ‌ها، تکرار یا کشیده شدن صداها در کلمات همراه است و ممکن است باعث ایجاد اضطراب و کاهش اعتماد به نفس شود. اما خوشبختانه با استفاده از تمرینات گفتاردرمانی برای لکنت زبان می‌ توان به بهبود این وضعیت کمک کرد.

تمرینات متنوعی مانند کنترل تنفس، گفتار با سرعت کند، تقویت عضلات دهان و صورت، کاهش اضطراب و استفاده از تکنیک ‌های روان ‌شناختی می ‌توانند به فرد کمک کنند تا بر لکنت خود غلبه کرده و گفتار روان ‌تری داشته باشد. گفتاردرمانی به عنوان یک رویکرد مؤثر، با طراحی تمرینات ویژه و شخصی‌ سازی شده، به افراد مبتلا به لکنت زبان کمک می ‌کند تا ارتباطات خود را بهبود بخشند و احساس راحتی بیشتری در صحبت کردن پیدا کنند. در ادامه با برخی از تمرینات گفتار درمانی آشنا میشویم که ممکن است کمک کننده باشند.

۱) تنفس دیافراگمی

تنفس دیافراگمی یکی از معروف ترین تمرینات گفتار درمانی برای لکنت زبان می باشد. بسیاری از گفتاردرمانگرها از تنفس دیافراگمی و تنفس عمیق به عنوان یک ابزار برای ریلکس کردن بیمار استفاده می کنند. ( برخی از متخصصان معتقد هستند که منشا لکنت زبان گاهی اوقات وجود ناآرامی و استرس می باشد و همین موضوع روی افراد دارای لکنت زبان تاثیر می گذارد و باعث می شود که وضعیت آنها تشدید شود )

نحوه انجام تنفس دیافراگمی

برای انجام تنفس دیافراگمی در منزل بهتر است که به پشت بر روی یک زمین صاف دراز بکشید. سپس به هدف خود که قرار گرفتن در شرایط آرامش می باشد فکر کنید. در این حالت زانوهای خود را مقداری خم کنید. یک دست را بر روی سینه خود و دست دیگر را بر روی شکم خود قرار دهید. سپس از بینی به آرامی نفس بکشید. در این حالت باید احساس کنید که هوا وارد فضای شکمی شما شده است و دستی که بر روی شکم خود گذاشته اید باید بالا بیاید. با این حال شانه ها و قفسه سینه باید در جای خود باقی بماند.

در مرحله بعد باید بازدم اتفاق بیفتد. در این مرحله نیز نباید قفسه سینه و شانه ها تکان بخورند. با انجام این تمرین به راحتی متوجه می شوید که میزان استرس و ترس شما از لکنت زبان کاهش پیدا می کند.

۲) تکنیک آرامش پیشرونده

استرس و اضطراب لکنت زبان هرکسی را بدتر می کند. ممکن است متوجه شده باشید زمانی که در جمع صحبت می کنید و یا کسی که رو به روی شما است برایتان مهم می باشد، لکنت زبانتان بیشتر می شود. آرامش پیشرونده تکنیکی است که به شما کمک می کند تا آن سفتی ماهیچه هایتان که براثر استرس بوجود آمده است از بین ببرید.

چگونه این تکنیک را اجرا کنیم؟

یک مکان ساکت و خلوت برای خود پیدا کنید. یک موزیک آرامش بخش پلی کنید، به یاد داشته باشید که در حین اجرای تکنیک باید از بینی خود نفس بکشید. فرقی نمی کند که بر روی صندلی نشسته باشید و یا یک جای همسطح دراز کشیده باشید.

دست های خود را باز کنید. تا جایی که احساس راحتی داشته باشید، کف دست هایتان رو به بالا باشد. پاهایتان  را نیز تا جایی که اذیت نمی شوید باز کنید. به ماهیچه هایتان فکر کنید. سعی کنید آرام تر نفس بکشید. حالا عضلات پاهایتان را منقبض کنید و تا ۵ بشمرید. سپس به آنها استراحت دهید. این کار را به ترتیب برای عضلات باسن، شکم، سینه، شانه ها، گردن و صورت خود با همین روش انجام دهید.

حواستان باشد که در این مدت باید تنفس آرام و از بینی داشته باشید. هدف از انجام این تمرین این است که احساس کنید تمامی بدن شما در اختیار شما قرار دارد. بنابراین می توانید لکنت زبانتان را نیز کنترل کنید.

۳) تمرینات تنفس

تمرینات تنفس به عنوان یکی از ارکان اصلی گفتاردرمانی، نقش بسیار مهمی در بهبود وضوح و قدرت صدا دارند. تنفس صحیح و دیافراگمی باعث می ‌شود که فرد بتواند صدا را با ثبات و قدرت بیشتری تولید کند. یکی از ساده ‌ترین تمرینات تنفسی، تنفس عمیق از دیافراگم است که در آن فرد باید شکم خود را به سمت بیرون بکشاند هنگام نفس کشیدن و هنگام بازدم، شکم را به داخل بکشد. این تمرین به بهبود کنترل تنفس و جلوگیری از صداهای ضعیف و ناهماهنگ کمک می ‌کند و به شما این امکان را می ‌دهد که هنگام صحبت کردن هوای کافی در ریه ‌هایتان داشته باشید.

۴) تمرینات تقویت عضلات دهان و صورت

تقویت عضلات دهان و صورت یکی از مراحل مهم در گفتاردرمانی است، زیرا این عضلات مسئول کنترل حرکات دهان و زبان هنگام تولید صداها هستند. تمریناتی مانند کشیدن زبان از گوشه دهان به سمت دیگر، حرکت دادن لب ‌ها به سمت جلو و عقب و تکرار حروفی مانند “م” یا “ب” می ‌توانند به تقویت عضلات صورت و دهان کمک کنند. این تمرینات علاوه بر تقویت عضلات، به فرد کمک می‌ کنند که تلفظ صحیح ‌تر و واضح ‌تری داشته باشد و از مشکلاتی مانند لکنت یا اشتباهات تلفظی جلوگیری کند.

۵) تمرینات تولید صدا

تولید صدا یکی از مهارت ‌های پایه در گفتار است که به وضوح گفتار کمک می‌ کند. این تمرینات به فرد کمک می ‌کنند تا صدای خود را با دقت و قدرت بیشتری تولید کند. برای انجام این تمرینات، فرد می ‌تواند صداهای ساده‌ ای مانند “آ”، “ای”، “او”، “ا” را به طور واضح و دقیق تکرار کند و سپس به تدریج ترکیب ‌های صدا مانند “با”، “بو”، “بی” را اضافه کند. این تمرینات باعث می ‌شوند که فرد در تولید صداها دقت بیشتری داشته باشد و تلفظ ‌های نادرست را اصلاح کند.

۶) تمرینات تقویت حافظه و توجه زبانی

تمرینات تقویت حافظه و توجه زبانی به فرد کمک می ‌کنند تا توانایی ‌های شنیداری و بازیابی اطلاعات خود را تقویت کند. خواندن متن بلند و سپس بازگو کردن آن یا استفاده از بازی ‌های کلامی می ‌تواند به تقویت این مهارت ‌ها کمک کند. این تمرینات نه تنها به حافظه کلامی کمک می ‌کنند، بلکه موجب می ‌شوند که فرد توانایی بیشتری در پردازش اطلاعات کلامی و برقراری ارتباط موثر داشته باشد. این مهارت ‌ها به ویژه در مواقعی که نیاز به صحبت در جمع یا یادآوری جزئیات مشخص است، بسیار مفید هستند.

۷) تماس نرم بین اجزا

تکنیک تماس مفصلی کوتاه تمرینی برای لب ها، زبان و کام سخت می باشد که در آن سعی می شود کمترین تماس ممکن بین این اجزا اتفاق بیفتد. این تمرین یکی از موثرترین تمرینات گفتار درمانی برای لکنت زبان می باشد. هدف از این تمرین این است که شخصی که لکنت زبان دارد با کمترین حرکت زبانش اجازه دهد تا حرکت لب ها و دهان به نرم ترین شکل خودش انجام شود.

این تمرین به شخص کمک می کند تا برای ادای حروف و کلمات با یک حرکت ساده زبان و یا لب ها به سراغ کلمه بعد برود. در صورتی که می دانید افرادی که لکنت زبان دارند معمولا بین ادای دو کلمه مکث می کنند.

چگونه تکنیک تماس نرم را اجرا کنیم؟

این تمرین مقداری سخت می باشد و بهتر است زیر نظر یک گفتاردرمانگر انجام شود. در این تکنیک شما باید هر حرف صامت را به گونه ای بیان کنید که لب ها، دهان و زبان شما در کمترین حالت ممکن حرکت کنند. بطور مثال منظور این است که لب های شما به نرم ترین حالت ممکن به یکدیگر برخورد کنند.

پس از ادای هر حرف صامت حالا باید صداهای تک هجایی را پیاده سازی کنید. این روش را باید بگونه ای انجام دهید که حرف صامت در اول، وسط و اخر کلمه قرار داده شود. بطور مثال اگر دارید حرف « م » را تمرین می کنید، این سه کمه برای بیان کردن مناسب هستند: میز، میمون، دام. در کلمه اول میم در ابتدای کلمه، در بعدی در وسط کلمه و در آخری میم حرف انتهایی می باشد.

اگر در تمرین ممارست داشته باشید متوجه خواهید شد که خیلی سریع به مرحله بیان عبارات کوتاه، جمله ها و حتی مکالمه با دیگران رسیده اید.

جهت مشاوره و دریافت نوبت با شماره های زیر تماس بگیرید.

۰۹۰۱۱۱۲۲۵۲۲

۰۹۰۲۲۸۶۰۹۳۶

۸) صحبت کردن در هنگام بازدم

این یک تکنیک فرم دادن می باشد. صحبت کردن درحالی که بازدم را شروع کرده اید می تواند به شما در آوا سازی کمک کند.

نحوه انجام این تمرین:

این تمرین کاملا بصورت انفرادی می تواند انجام شود و به راحتی آن را فرا می گیرید. ابتدا با بینی نفس بکشید و در هنگام بازدم شروع به صحبت کردن بکنید. این تمرین گفتاردرمانی، تارهای صوتی شما را هدف قرار داده است. در هنگام بازدم، تارهای صوتی شما در حالت استراحت قرار دارند. کشش عضلانی در تارها در حداقل ترین حالت ممکن وجود دارد. این تمرین بسیار ساده است و هربار که می خواهید با کسی صحبت کنید می توانید از این روش استفاده کنید.

۹) تکنیک مکث و جمله بندی

این تکنیک هم، همانند صحبت کردن در بازدم یک تکنیک برای فرم دادن به گفتار می باشد. در این تکنیک، مکث ها در حین صحبت کردن طولانی تر می شوند. علاوه بر این یاد میگیرید که چه موقع خودتان مکث هایی را بین کلمات و جملات خود اضافه کنید. این تکنیک به کاهش استرس عضلانی شما کمک می کند و در زمان هایی که می خواهید برای یک جمع و یا با صدای بلند صحبت کنید به کمکتان می آید.

مکث و جمله بندی یک از بهترین تمرینات گفتار درمانی برای لکنت زبان می باشد. خاصیت دیگری که مکث کردن دارد این است که در هنگام مکث می توانید نفس عمیق بکشید و کلمه بعدی را با تکنیک تماس نرم بیان کنید.

۱۰) طولانی کردن صحبت

این تکنیک بهتر است که با کمک یک گفتاردرمانگر انجام شود. در این تمرین که هدف آن روان شدن بیشتر صحبت کردن است، باید حروف را بیشتر بکشید.

این تمرین دو تکنیک مکث و جمله بندی و تکنیک تماس نرم را با یکدیگر ترکیب می کند. بنابراین سرعت صحبت کردن شما کمتر می شود ولی از طرفی احساس می کنید که کنترل بیشتری بر روی صحبت کردن خود دارید.

۱۱) مدیتیشن

مطالعه ای که در سال ۲۰۱۸ انجام شد نشان می دهد که مدیتیشن می تواند به روان تر شدن گفتار شما کمک کند. مدیتیشن و ذهن آگاهی استرس و اضطراب را کاهش می دهند و از همین طریق می توانند بر روی عضلات شما تاثیر بگذارند و تنش عضلانی را کاهش دهند. با مدیتیشن می توانید اضطراب ها را کنترل کنید، احساسات منفی خود را سرکوب کنید و کنترل بهتری بر روی چیزی که می خواهید بگویید داشته باشید.

۱۲) یوگا

بطور کلی هدف اصلی از انجام یوگا ایجاد تعادل بین بدن و ذهن است. بنابراین وقتی ذهنتان با بدنتان هماهنگ تر باشد، صحبت کردن نیز راحت تر خواهد شد. باید با حرکات ساده که تمرکزشان بر روی عضلات گردن و تنه است شروع کنید. زمانی که عضلات این ناحیه ها تقویت شوند، هم تنفس دیافراگمی برای شما راحت تر می شود و هم اجرای تکنیک های دیگر با کیفیت تر خواهد بود. علاوه بر این یوگا بر روی اعتماد به نفس نیز موثر است. بسیاری از افرادی که لکنت دارند دچار عدم اعتماد به نفس کافی می باشند و همین موضوع لکنت آنها را تشدید می کند.

۱۳) توالی صدای لینکلیتر

اگر دقت کرده باشید، حتما دیده اید خواننده ها قبل از خواندن سعی می کنند صداهای خنده داری را از خود در بیاورند. در حقیقت آنها در حال انجام دادن تمرینات توالی صدای لینکلیتر می باشند. هدف از انجام این تمرینات کاهش استرس عضلات مستقر در ناحیه گلو می باشد و به اصطلاح با این کار می گویند که صدا را آزاد کرده اند.

تحقیقات در سال های اخیر نشان داده است که تمرینات توالی صدای لینکلیتر می تواند به کسانی که لکنت زبان دارند کمک کند. از این رو جزو تمرینات گفتاردرمانی برای درمان لکنت زبان محسوب می شود. در این تمرین ما به دنبال اهداف زیر هستیم:

• ایجاد تنش عامدانه در داخل و اطراف گلو
• کمک به شل کردن عضلات تنفسی برای تسهیل عبور جریان هوا و تولید صدا
• کمک به تقویت عضلات گلو و تارهای صوتی
• کمک به هماهنگ کردن لب ها، زبان، لب ها و گلو
• قدرت دادن به صدا و بالا بردن کیفیت صحبت کردن

موثرترین تمرینات گفتاردرمانی برای لکنت زبان

موثرترین تمرینات گفتاردرمانی برای لکنت زبان را می توان به شرح زیر نام برد:

تمرینات گفتار با سرعت کند

یکی از روش‌ های مؤثر برای مقابله با لکنت زبان، صحبت کردن با سرعت کند و آگاهانه است. در این روش، فرد باید جملات خود را با سرعتی کاهش ‌یافته و با توقف‌ های کوتاه بین کلمات بیان کند. این کار به فرد این امکان را می ‌دهد که بر روی هر کلمه و نحوه بیان آن تمرکز بیشتری داشته باشد. صحبت کردن با سرعت کند می ‌تواند از اضطراب فرد بکاهد و به وی کمک کند تا در هنگام گفتار کنترل بیشتری بر روی کلمات داشته باشد. این تکنیک به ‌ویژه در مواقعی که فرد احساس می ‌کند ممکن است دچار لکنت شود، بسیار کاربردی است.

تمرینات تکرار و اصلاح جملات

تمرین تکرار و اصلاح جملات یک روش کاربردی برای تقویت روانی گفتار است. در این تمرین، فرد باید جملات خود را دوباره تکرار کند و تلاش کند که آن‌ ها را به طور روان ‌تر بیان نماید. این تمرین به فرد کمک می‌ کند تا در هنگام صحبت کردن اعتماد به نفس بیشتری پیدا کرده و احساس تسلط بر کلمات را تجربه کند. به علاوه، تکرار جملات به افراد مبتلا به لکنت کمک می ‌کند تا به تدریج الگوهای گفتاری خود را اصلاح کرده و از لکنت کمتری برخوردار شوند.

تمرینات تقویت عضلات دهان و صورت

تقویت عضلات دهان و صورت می ‌تواند تأثیر زیادی بر بهبود گفتار و کاهش لکنت داشته باشد. این تمرینات شامل حرکات مختلف زبان و عضلات صورت می ‌شود که هدف آن‌ ها بهبود هماهنگی و قدرت عضلات دهانی است. به عنوان مثال، حرکاتی مانند حرکت دادن زبان به سمت سقف دهان، باز و بسته کردن دهان، یا انجام تمرینات برای تقویت عضلات گونه و فک می ‌تواند به فرد کمک کند تا گفتار خود را با دقت بیشتری کنترل کند. تقویت این عضلات همچنین به بهبود تلفظ و بیان صحیح کلمات کمک می ‌کند.

تمرینات آرام ‌سازی و کاهش اضطراب

لکنت زبان اغلب با اضطراب و استرس ارتباط دارد، بنابراین تمرینات آرام‌ سازی و کاهش اضطراب می‌ توانند به طور چشمگیری در کاهش لکنت مؤثر باشند. این تمرینات شامل تکنیک‌ های مختلفی همچون مدیتیشن، تمرکز بر تنفس و تمرینات ذهن‌آگاهی می ‌شود که به فرد کمک می‌ کند تا در هنگام صحبت کردن احساس آرامش بیشتری داشته باشد. کاهش اضطراب می ‌تواند به فرد این امکان را بدهد که بدون ترس از لکنت، آزادانه ‌تر صحبت کند و بر کلمات خود تسلط بیشتری پیدا کند.

سخن پایانی

این ۱۰ تمرین و تکنیک آسان می تواند به شما کمک کند تا به صحبت کردن مسلط تر شوید. علاوه بر این حتی در صورتی که از خدمات حرفه ای گفتاردرمانی استفاده می کنید، می توانید با این تمرینات اثرات مطلوب کار با یک متخصص را چند برابر کنید. چیزی که در انجام این تمرینات اهمیت دارد، استمرار در انجام آنهاست. مادامی که شما تمرینات خود را جدی بگیرید، تا حد زیادی از مشکلات مربوط به لکنت زبان  دور خواهید بود.

سوالات متداول

لکنت زبان چیست؟

لکنت زبان اختلالی در گفتار است که با تکرار، وقفه یا کشیده شدن صداها همراه است.

چگونه می ‌توان لکنت زبان را درمان کرد؟

با گفتاردرمانی که شامل تمرینات تنفس، کنترل سرعت گفتار و تکنیک ‌های روان ‌شناختی است.

آیا لکنت زبان به طور کامل درمان می ‌شود؟

ممکن است لکنت بهبود یابد یا در برخی موارد نیاز به درمان مستمر داشته باشد.