معرفی روش درمانی ABA

آیا رفتاردرمانی بهترین روش درمان برای اوتیسم و بیش فعالی است؟

تحلیل رفتار کاربردی (ABA) نوعی درمان است که با استفاده از تقویت، مهارت‌ها و رفتار مورد انتظار را آموزش می‌دهد. برخی از کارشناسان ادعا می‌کنند که این «استاندارد طلایی» برای درمان اوتیسم است.

طرفداران روش درمان ABA به موفقیت آن در کمک به افراد اوتیستیک در یادگیری رفتارها و مهارت ها اشاره می کنند. کسانی که مخالف آن هستند می گویند که ABA برای بچه های اوتیستیک سخت می گیرد و آنها را مجبور می کند تا با ایده های دیگران در مورد رفتار «عادی» مطابقت داشته باشند.

این مقاله به نحوه عملکرد ABA می پردازد. شما در مورد مزایای احتمالی ABA درمانی، معایب آن و بحث های پیرامون آن خواهید آموخت.

 

درمان ABA چیست؟

در درمان ABA، یک درمانگر رفتارهای مورد نظر را تقویت می کند و از رفتار ناخواسته در بیمار جلوگیری می کند. درمانگران از پاداش ها برای تشویق بیمار به توسعه ارتباطات، زبان و سایر مهارت ها استفاده می کنند.

انواع مختلفی از ABA وجود دارد. اینکه کدام نوع استفاده می شود به سن و اهداف بیمار بستگی دارد.

تاریخچه ABA

ABA در دهه ۱۹۶۰ توسط یک روانشناس رفتاری به نام دکتر Ivar Lovaas ایجاد شد، اما این روش ها در طول سال ها تکامل یافته اند. دکتر لوواس برای اولین بار ABA را در مورد اوتیسم به کار برد زیرا معتقد بود که می توان مهارت های اجتماعی و رفتاری را به کودکان اوتیستیک آموزش داد.

ایده لوواس این بود که اوتیسم مجموعه ای از علائم رفتاری است که می توانند اصلاح شوند یا “خاموش شوند”. زمانی که رفتارهای اوتیسم دیگر مشهود نبود، فرض بر این بود که اوتیسم به طور موثر “درمان” شده است.

در روش  ABA همچنین میتوان از مقداری سخت گیری استفاده کرد ولی اصول آن مبتنی بر سوق دادن و تشویق کردن میباشد و در قبال کار درست پاداش داده می شود. در صورت عدم رفتار درست پاداشی در کار نیست.

امروزه اکثر مجازات ها در ABA با خودداری از پاداش جایگزین شده است. به عنوان مثال، کودکی که به یک “فرمان” (انجام کاری) به درستی پاسخ نمی دهد، پاداشی مانند غذای مورد علاقه دریافت نمی کند.

 

با گذشت زمان، تکنیک Lovaas (که آموزش آزمایشی محتاط نیز نامیده می شود) توسط درمانگران مورد مطالعه و بهبود قرار گرفته است. امروزه درمانگران به دنبال «درمان اوتیسم» نیستند، بلکه به دنبال کمک به افراد اوتیسمی هستند که زندگی کامل و مستقل را بیاموزند. این درمان بر مهارت های اجتماعی و عاطفی و همچنین رفتارها تمرکز دارد.

انواع استراتژی های ABA

درمانگران ممکن است از استراتژی های مختلفی در ABA استفاده کنند، از جمله:

• آموزش آزمایشی گسسته: تکنیک اصلی Lovaas درس ها را به کارهای ساده تقسیم می کند که پس از به کارگیری ساختار نشانه و پاسخ به آنها پاداش داده می شود.
• تدریس طبیعت گرایانه: این جنبه از آموزش به دانش آموز اجازه می دهد تا سرعت یادگیری خود را در طول روز بر اساس زمینه برنامه های معمول خود تنظیم کند.
• آموزش پاسخ محوری:این آموزش بیشتر به سطح روابط اجتماعی میپردازد و توانایی کودک را در انجام وظایف مختلف بالا میبرد تا در روابط اجتماعی توانایی لازم را پیدا کند.
• اقتصاد توکن: این استراتژی بر اساس رفتارهای تعریف شده کلی مبتنی است تا به محض قرار گرفتن در شرایط حساس رفتار درست را انجام دهد،که بیشتر شبیه به مبادلات ارز واقعی در جهان هستند.
• مشاهده مشروط: آخرین استراتژی یادگیری در گروهی از همسالان استفاده می شود. پس از اینکه به کودک نشان داد که رفتار او غیرقابل قبول است، به کودک آموزش داده می شود که ببیند همسالان خود چگونه یک کار را با موفقیت انجام می دهند.

 

مزایا، معایب و اختلافات ABA

درمان ABA توسط بسیاری از متخصصان بهداشت برای کمک به افراد اوتیستیک برای بهبود مهارت‌های خاص توصیه می‌شود

با این حال، ABA توسط مراقبان و حامیان اوتیسم نیز مورد انتقاد قرار گرفته است. نگرانی اصلی این است که این درمان برای افراد اوتیستیک احترام قائل نشود و حتی ممکن است به آنها آسیب برساند.

 

مزایای ABA

حامیان درمان ABA مزایای زیر را ذکر می کنند:

• به رشد مهارت های رفتاری کمک می کند: مطالعات نشان داده اند که درمان ABA در کمک به افراد اوتیستیک در یادگیری مهارت ها موثر است. به عنوان مثال، یک مطالعه نشان داد که شروع زود و به موقع این درمان به کودکان در بهبود ضریب هوشی و رفتار کمک می کند. و رفتارهای اوتستیک را کاهش میدهد.
• می توان از آن برای آموزش مهارت های ساده و پیچیده استفاده کرد: به عنوان مثال، ABA می تواند برای پاداش دادن به کودکان برای مسواک زدن صحیح دندان های خود یا به اشتراک گذاشتن اسباب بازی های خود با دوستان استفاده شود.
• به والدین راهبردهایی برای آموزش کودکان در خانه می دهد: ABA به والدین کمک می کند تا راهنمای آموزش و روشی برای سنجش پیشرفت ارائه کنند. به عنوان مثال، می تواند به والدین کمک کند تا زبان را با شکستن آن به هجاها به جای کلمات کامل، آموزش دهند.
• نشان می‌دهد که بچه‌های اوتیسمی توانایی یادگیری دارند: ABA به کودکان اوتیستیک فرصتی برای نشان دادن توانایی یادگیری و اصلاح رفتارها کمک می‌کند. برای برخی، این ممکن است شامل آموزش کارهای روزمره، یا کمک به آنها در یادگیری دوست یابی باشد.
• سازگار است: درمانگران می توانند درمان ABA را متناسب با نیازها و اهداف هر کودک تغییر دهند.

 

اشکالات و اختلافات ABA

ABA بدون بحث نیست. بسیاری از بزرگسالان اوتیستیک که در دوران کودکی تحت درمان با ABA بوده اند، می گویند که این درمان مضر است. برخی ABA را به عنوان آموزش انطباق توصیف می کنند که کودکان را مجبور می کند غرایز خود را نادیده بگیرند.

معایب ABA عبارتند از:

• تمرکز بیش از حد بر مشکلات رفتاری: منتقدان درمان ABA می‌گویند که درمانگران به جای توسعه مهارت‌های کودک (مانند زبان) بر توقف آنچه که «رفتارهای مشکل‌زا» می‌دانند تمرکز می‌کنند.
• سعی می‌کند بچه‌ها را «عادی» کند: انتقاد دیگر این است که درمان ABA سعی می‌کند بچه‌های واگرای عصبی را مجبور کند مانند بقیه رفتار کنند. به عنوان مثال، گفتن به بچه‌ها که تکان دادن دست‌هایشان یا سایر تحریک‌ها اشتباه است، وقتی آنها رفتارهای طبیعی کودک هستند، نیازهای آنها را نادیده می‌گیرد.
• ممکن است آسیب زا باشد: اثرات منفی ABA ممکن است پایدار باشد: یک مطالعه در سال ۲۰۱۹ نشان داد افرادی که تحت درمان ABA قرار گرفتند، ۸۶ درصد بیشتر احتمال داشت که معیارهای تشخیصی اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) را برآورده کنند.

این نگرانی ها منجر به تغییراتی در درمان ABA شده است. اکنون، درمانگران به جای تلاش برای تغییر احساسات یا افکار یک فرد اوتیستیک، بر مدیریت رفتارها تمرکز می کنند. هدف این است که به افراد اوتیستیک کمک کنیم تا جایی که ممکن است مستقل زندگی کنند، نه اینکه سعی کنیم آنها را “رفع” کنیم.

فرآیند ABA درمانی

یک درمانگر به شما کمک می کند تا در مورد برنامه ای برای جلسات درمانی ABA فرزندتان، از جمله اهداف و طول جلسه تصمیم گیری کنید.

درمانگر با ارزیابی برای بررسی سابقه پزشکی و درمان های قبلی فرزند شما شروع می کند. با اعضای خانواده شما مصاحبه می شود تا در مورد اهدافشان از درمان بیشتر بدانند.

درمانگر همچنین کودک شما را در یک جلسه اولیه مشاهده می کند و به ارزیابی پیشرفت کودک شما به سمت اهداف به طور منظم ادامه می دهد.

درمان ABA را می توان در تعدادی از تنظیمات مختلف، از جمله خانه، مدرسه، برنامه های بستری، و مکان های جامعه انجام داد.

همچنین والدین برای کمک به حمایت از کودک در محیط های مختلف آموزش دیده اند.

تعداد ساعات درمان به اهداف درمان بستگی دارد. درمان ABA معمولاً حدود ۱۰ تا ۲۵ ساعت در هفته طول می کشد. برخی از برنامه ها برای رفتارهای شدید به ساعات بیشتری نیاز دارند.

کودکان معمولاً هر چند ماه یکبار مورد ارزیابی قرار می گیرند تا مشخص شود که درمان چقدر باید ادامه یابد. معمولاً قبل از پایان درمان، برنامه کاهش تدریجی خدمات را خواهد داشت.

 

چه زمانی درمان ABA را متوقف کنیم؟

به گفته شورای ارائه دهندگان خدمات اوتیسم، درمان ABA باید در موارد زیر بازنگری یا متوقف شود:

• بیمار به اهداف خود در برنامه رسیده است.
• بیمار معیارهای اوتیسم را ندارد.
• بیمار در طول زمان هیچ پیشرفتی در برنامه نشان نمی دهد.
• خانواده و ارائه دهنده قادر به حل مسائل مهم مربوط به طرح درمان نیستند.

ABA می تواند برای برخی از کودکان اوتیستیک مفید باشد، اما ممکن است درمان مناسبی برای کودک شما نباشد. در مورد هر گونه نگرانی که دارید با ارائه دهنده یا درمانگر فرزندتان صحبت کنید. آنها می توانند در صورت نیاز به فرزند شما کمک کنند تا به درمان دیگری روی آورد.

 

خلاصه

هدف درمان تحلیل رفتاری کاربردی (ABA) تقویت رفتارهای مطلوب در افراد اوتیستیک است. این می تواند به برخی از افراد اوتیستیک کمک کند، اما درمان بدون اشکال و بحث و جدل نیست.

طرفداران اوتیسم اغلب احساس می کنند که ABA سعی می کند رفتارها را بدون احترام به نیازهای فرد اوتیسم تغییر دهد و حتی ممکن است به آنها آسیب برساند.

درمان ABA در طول سال ها تکامل یافته است. امروزه تمرکز بر “درمان” اوتیسم نیست. بلکه به افراد اوتیستیک کمک می کند مستقل زندگی کنند.

 

سخنی با خانوادها

ممکن است بخواهید ببینید آیا ABA می تواند به کودک اوتیستیک شما در کسب مهارت کمک کند یا خیر. قبل از شروع کار با ABA، مطمئن شوید که درمانی که می بینید آموزش دیده است و می داند که چگونه و کجا با فرزند شما کار خواهد کرد. درمانگر اهداف قابل اندازه گیری را برای کودک شما تعیین می کند و روند و نتایج را زیر نظر دارد.

مهمتر از همه، از پاسخ های فرزندتان به درمانگر و درمان آگاه باشید. آیا کودک شما هنگام کار با درمانگر هیجان زده است؟ آیا فرزند شما به درمانگر با لبخند و تعامل پاسخ می دهد؟ آیا فرزند شما مهارت هایی را می آموزد که در زندگی روزمره به شما کمک می کند؟

اگر پاسخ ها «بله» است، در مسیر درستی حرکت می کنید. اگر نه، وقت آن است که دوباره ارزیابی کنید.

 

سوالات متداول

یک کودک اوتیستیک به چند ساعت درمان ABA نیاز دارد؟

درمان ABA زمان بر است. در حالی که درمان خاص از کودکی به کودک دیگر تغییر می کند، تعداد ساعات درمان معمولا بین ۱۰ تا ۲۵ ساعت در هفته متغیر است. درمانگر فرزند شما هر چند ماه یکبار مجدداً ارزیابی می کند تا مشخص کند که درمان چقدر باید ادامه یابد.

ABA در چه سنی موثرتر است؟

ABA زمانی مؤثرتر است که هرچه زودتر شروع شود – ترجیحاً زمانی که کودک بین ۲ تا ۶ سال سن دارد.

آیا می توان از ABA برای سایر اختلالات غیر از اوتیسم استفاده کرد؟

ABA اغلب با اوتیسم مرتبط است، اما همچنین به عنوان راهی برای درمان اختلال بیش فعالی (ADHD) و اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) مورد بررسی قرار گرفته است.

کارشناسان همچنین در حال بررسی این موضوع هستند که آیا ABA می تواند به افراد مبتلا به اختلال وسواس فکری-اجباری (OCD)، اختلال نافرمانی مقابله ای (ODD)، اختلال هراس، اختلالات مصرف مواد، اختلال شخصیت مرزی، زوال عقل، اختلالات خوردن، اختلالات خشم و آسیب مغزی کمک کند.