کاردرمانی عضلات پا

عضلات پاها حدود ۴۵ درصد عضلات بدن را تشکیل می دهند. این عضلات برای هر فرد بسیار حیاتی هستند زیرا اگر کسی دچار ضعف در این عضلات شود بسیار دچار مشکل خواهد شد. کاردرمانی عضلات پا می تواند تا حد زیادی آسیب وارده به این عضلات را جبران کند و فرد را به زندگی عادی برگرداند. در این مقاله ابتدا به کاربرد عضلات پا می پردازیم و سپس کاردرمانی عضلات پا را توضیح می دهیم.

عضلات پا چه کاربردی دارند؟

پاها در بدن انسان نقش های بسیار متفاوتی را ایفا می کنند. از حرکت کردن گرفته تا حفظ تعادل بدن و بسیاری از موارد دیگر توسط پاها و به خصوص عضلات پا انجام می شوند. حتی در سطح هورمونی نیز عضلات پا محرک بسیار قوی برای هورمون رشد هستند و ترشح آن را تحریک می کنند. در مردان نیز ترشح هورمون تستوسترون تا حدی به میزان و چگالی عضلات پا وابسته است. بنابراین ضعف در این عضلات می تواند فرد را دچار مشکلات متفاوتی بکند. چیزی که در ظاهر مشخص است، ضعف در عضلات پا توانایی حرکت را در فرد مختل می کند، اما همانطور که توضیح داده شد، مشکل در عضلات پا می تواند شخص را درگیر مشکلات متعددی بکند.

کاردرمانی عضلات پا در کودکان

کاردرمانی عضلات پا در کودکان یک مبحث بسیار مهم می باشد. کودکان در سن رشد قرار دارند و ممکن است که در این حین در عضلات پاهایشان مشکلاتی به وجود بیاید. این مشکلات بر روی روند رشد آن ها تاثیر منفی می گذارد و ممکن است دچار تاخیر رشدی شوند. علاوه بر این ضعف در عضلات پا باعث می شود که تحمل وزن بدنشان برایشان سخت شود و از این رو در استخوان های پا دفورمیتی و تغییر شکل روی دهد. بنابراین بسیار از اوقات پرانتزی بودن پاها حاصل از ضعف عضلات آنها می باشد. اگر کودک به خوبی از لحاظ این موارد چکاپ شود، می توان به موقع متوجه چنین مشکلی شد و برای رفع آن اقدام کرد. کاردرمانی عضلات پا در کودکان بسیار رایج می باشد و با استفاده از تکنیک هایی می توان باعث تقویت این عضلات شد و از پیش آمدن مشکلات اسکلتی عضلانی جلوگیری کرد.

کاردرمانی عضلات پا در بزرگسالان

در بزرگسالان نیز بر اثر اتفاقات مختلف پاها آسیب می بینند. تصادف، افتادن از ارتفاع و موارد دیگر ممکن است باعث شکستگی در ناحیه پا شوند. این افراد مجبورند برای مدتی پای خود را گچ بگیرند. در این حین به دلیل اینکه پای گچ گرفته شده حرکت خاصی ندارد عضلات آن تحلیل می روند. بنابراین نیاز است که آن ها را تقویت کنیم.

علاوه بر این ممکن است افراد دچار بیماری هایی مانند روماتیسم شوند. بیماری های روماتیسمی باعث تحلیل مفصل ها می شوند. تحلیل مفصل زانو می تواند فشار وارده بر اثر نیروی وزن بدن را بیشتر کند. بنابراین اگر شخص ماهیچه های قوی ای نداشته باشد دائما مشکل زانو درد خواهد داشت. از این رو سعی می شود با کمک روش های مختلف کاردرمانی عضلات پا، به طور کلی پایین تنه شخص را تقویت کرد تا میزان دردی که حس می کند کمتر شود.

در سالمندان که پوکی استخوان شایع می باشد برای جلوگیری از اتفاقاتی مانند شکستگی لگن و استخوان ران پا، توصیه می شود تا کاردرمانی انجام شود. با کاردرمانی تقویت عضلات، احتمال شکستگی لگن کاهش پیدا می کند. در صورتی که در یک فرد سالمند استخوان لگن بشکند، احتمال ترمیم آن پایین است و به همین خاطر سعی می شود که از این اتفاق جلوگیری شود.

 

اهداف کاردرمانی عضلات پا چیست؟

هدف اصلی در کاردرمانی عضلات پا همانند سایر کاردرمانی ها، حفظ استقلال فرد می باشد. پاها اندام های حیاتی هستند که اگر دچار مشکل شوند زندگی یک فرد مختل می شود. بنابراین هرگونه مشکل اسکلتی عضلانی می تواند به شدت استقلال فرد را تحت تاثیر قرار دهد. کسی که در پاهایش دچار مشکل باشد نمی تواند به راحتی راه برود، بایستد، رانندگی کند و یا حتی کارهای شخصی نیز برای دشوار می شوند. از همین رو کسانی که دچار مشکلاتی در ناحیه پا می شوند باید سریعا به فکر درمان باشند.

کاردرمانی عضلات پا در افرادی که برای مدت زیادی در بیمارستان بستری بوده اند و از جای خودشان تکان نخورده اند بسیار اهمیت دارد. بطور مثال کسانی که سکته مغزی کرده اند ممکن است در هماهنگی عصب و عضله دچار مشکل شده باشند و نتوانند به خوبی بر روی پای خود بایستند. از این رو سعی می شود تا با استفاده از تکنیک های مختلف کاردرمانی، با تقویت ماهیچه ها این ارتباط عصبی را تقویت کرد تا فرد بتواند زودتر سرپا شود.

مسئله دیگری که اهمیت دارد، حفظ تعادل بدن می باشد. کسانی که در ماهیچه های پا ضعف دارند، عموما نمی توانند تعادل خوبی داشته باشند و نیازمند استفاده از وسایل کمکی مانند عصا و یا واکر هستند. از این رو ممکن است در کارهای روزمره شان اختلالی به وجود بیاید. بنابراین تا جایی که امکان داشته باشد سعی می کنیم تا با استفاده از کاردرمانی عضلات پا فرد را از استفاده از وسایل کمکی بی نیاز کنیم.

چه فعالیت هایی در کاردرمانی عضلات پا انجام میشه

اگر ضعف عضلات پا در شخصی مشخص شود، بعد از ارزیابی برای پیدا کردن علت این ضعف و مشکل اقدامات زیر انجام می شوند.

در ابتدا برنامه درمانی توسط کاردرمانگر طراحی می شود تا متناسب با مشکل شخص( که می تواند کودک یا بزرگسال و یا سالمند باشد) اقدامات لازم انجام شوند. این برنامخ می توان شامل یک سری از تمرینات ورزشی، ایجاد تغییراتی در محیط زندگی، یادگیری استفاده از وسایل کمکی، تکنیک های برای ذخیره و تناسب بندی انرژی و … باشد.

تمرینات ورزشی

مهم ترین قسمت از یک برنامه درمانی برای عضلات پا، تمرینات ورزشی می باشند. این تمرینات در سه حوزه، اصلاحی، استقامتی و قدرتی طراحی می شوند. هدف از انجام دادن این تمرینات به صورت کلی این است که عضلات پا تقویت شوند و بتوانند فشار بیشتری را در مدت زمان طولانی تری تحمل کنند. تا یادگیری صحیح و کامل حرکات بهتر است تمرینات ورزشی زیر نظر یک کاردرمانگر حرفه ای صورت پذیرد زیرا اشتباه در انجام دادن حرکات منجر به بدتر شدن وضعیت سلامتی فرد خواهد شد. پس از این که فرد بر روی تمرینات خود تسلط پیدا کرد می تواند ادامه تمریناتش را در خانه انجام دهد.

ایجاد تغییرات در محیط زندگی

برای کسانی که در حال توان یابی بعد از حادثه ای هستند( بطور مثال افراد پس از سکته مغزی یا کسانی که تصادف کرده اند) بهتر است محیط زندگی به گونه ای باشد که آن ها را به دشواری نیندازد. مثلا برای آن ها اتاقی در نظر گرفته شود که نیاز به بالا و پایین رفتن از پله نباشد و یا اینکه وسایلی که شخص بیشتر با آن ها سر و کار دارد همگی در دسترس او قرار گیرند تا نیاز نباشد مسیری را برای تهیه آن ها بپیماید. بهتر است چنین فردی تا بهبودی کامل رانندگی نکند.

استفاده از وسایل کمکی

این موضوع در سالمندان حائز اهمیت است. گاهی اوقات با وجود انجام دادن تمرینات ورزشی و اقدامات دیگر نمی توان به صورت صددرصد مشکل عضلات پا را برطرف کرد. کهولت سن گاهی اوقات اجازه توان یابی کامل را نمی دهد. از این رو شخص نیاز دارد تا برای حرکت کردن و جابه جایی از وسایل کمکی استفاده کند. وسایلی مانند عصا، واکر و یا حتی صندلی های تاشو همراه که هر موقع خسته شد بتواند استراحت کند از مواردی هستند که ممکن است برای یک فرد سالمند ضروری باشند. بنابراین آموزش استفاده از این وسایل باید به آن ها داده شود. البته تهیه وسایل استاندارد نیز بسیار مهم است. بطور مثال عصا و یا واکر نباید دارای وزن بسیار زیادی باشند و باید از جنسی محکم ولی سبک تهیه شده باشند.

ذخیره انرژی

آموزش نکته هایی جهت تقسیم کردن انرژی و ذخیره آن برای افرادی که دچار مشکلات اسکلتی عضلانی هستند بسیار واجب است. این افراد معمولا برای راه رفتن و یا کارهای دیگر تلاش بیش از حدی میکنند و خیلی زودتر از افراد عادی خسته می شوند. بنابراین نیاز است تا بتوانند انرژی خودشان را ذخیره کنند. از این رو به این افراد تکنیک های آموزش داده می شود تا بتوانند با کمترین خستگی بیشتری کارایی را داشته باشند.

جمع بندی

ضعف عضلانی در پاها می تواند منجر به از دست دادن تعادل در یک فرد شود. این موضوع زندگی شخص را به میزان زیادی تحت تاثیر قرار می دهد و در بسیاری از امور او را به دیگران وابسته می کند. انجام دادن کاردرمانی عضلات پا در جهت حفظ تعادل فرد در هنگام ایستادن و در نهایت حفظ استقلال او انجام می شوند. هدف از انجام دادن کاردرمانی تقویت پردازش حسی و بهبود شرایط آن، کمک به خودتنظیمی فرد، افزایش هماهنگی چشم ها و پا در حین راه رفتن و هم چنین آموزش صحیح نشستن، راه رفتن و موارد دیگر می باشد به صورتی که کمترین فشار به شخص وارد شود. بنابراین انجام دادن تمرینات کاردرمانی در فرد آسیب دیده بسیار حائز اهمیت می باشد.